Letterlijk! Voor de tweede keer ga ik het Berlijnavontuur aan. Voor de tweede keer exposeer ik op een prachtplek, midden in die prachtstad. Zeventien doeken, waarvan 99 procent nog nooit ergens te zien is geweest. Van 1 februari tot eind april.
Pink freightliner, 100×120 cm, 2018
In 2014 exposeerde ik al bij Meisterschueler aan de Friedrichstrasse en bij Dutch Art & Design aan de Oranienburgerstrasse. Twee prachtige plekken. Beide exposities werden door vele honderden mensen gezien. Dutch Art & Design is inmiddels naar Groningen verhuisd, Meisterschueler zit nog steeds op dezelfde plek, met een geweldig uitzicht over de Spree en het drukke leven aan de Friedrichstrasse, een van de grote verkeersaders van het centrum van Berlijn en de straat waar in het verleden het beruchte Checkpoint Charlie lag, thans verworden tot een toeristenfuik in de vorm van een nauwelijks opgetuigde stacaravan. Maar we blijven positief!
Friedrichstrasse, 2014.
Mijn werk heeft sinds 2014 nogal een ontwikkeling doorgemaakt. Destijds schilderde ik de serie Nieuwe Mensen, veelal geïmproviseerde portretten van niet bestaande personen. Waarmee ik een gezicht wilde geven aan al die mensen die je de hele dag tegenkomt, niet kent en vermoedelijk ook nooit meer zal zien. Nog steeds teken of schilder ik er af en toe een. Het gezicht zit in mijn handen, zei ik toen in een interview en dat is niet veranderd.
Schilderij getiteld Aquabril. Het werk is inmiddels verkocht.
Wel ben ik gaandeweg steeds meer decor gaan toevoegen aan de portretten. Die decors bevatten allerlei herkenbare en minder herkenbare onderdelen. Stadsflarden, stationswolken, tsunami’s van verdunde verf, die vaak weer van een strak biesje werden voorzien. Ik zeg het maar zoals het is.
Toen ik mijn fantastische atelier in het voormalige postkantoor in Hoorn kwijtraakte maakte ik een periode van rouw door, want dat gebouw paste me als een handschoen en ik voelde me er zo op mijn gemak dat ik er had kunnen wonen. Ik kon er ademen, zingen, rennen, lawaai en troep maken, mensen ontvangen, doen waar ik zin in had. Wanneer ik uit het raam stapte viel ik niet dood neer op de stoep, maar stond ik op een dak waar de zon of de maan scheen en waar alles kon gebeuren.
Dat gebouw werd wreed gesloopt en ik verhuisde naar een kleiner atelier op een plek die weliswaar min of meer dezelfde sfeer ademt, maar mij toch niet het gevoel geeft dat ik het hetzelfde drukbezochte en voor mij in meerdere opzichten zeer bepalende open atelier gaf, zoals in de zomer van 2018. Ik ging het dus zoeken in mijn werk, niet in de ruimte. En dat maakte dat ik het besluit nam om iets te gaan doen dat ik diep vanbinnen al heel lang wilde: volledig abstract werken, op een manier waarin vorm en vooral kleur een belangrijke rol spelen.
Ik formuleerde een mantra waaraan die werken zouden moeten voldoen: kleur, diepte, balans en verrassing. Ik heb het ook maar even in het Engels vertaald, zodat ze het in New York ook verstaan.
Kleur, diepte, balans, verrassing. De nieuwe mantra van Jaap Stiemer.
Daarmee ben ik op mijn nieuwe plek hard aan het werk gegaan. Het was daadwerkelijk een zoektocht naar die vier elementen. Ik heb zeker zes doeken waarop ik eerder de portretten schilderde, op de grond gegooid, met gesso overgekwast en opnieuw van beeld voorzien. Soms deed ik dat ook zonder het oude beeld weg te halen, maar er juist gebruik van te maken. Voor mij is het bijzonder dat ik op deze manier in Berlijn schilderijen laat zien die daar vijf jaar geleden al hingen, maar nu in hun nieuwe verschijningsvorm. Welke dat zijn laat ik aan de echte Stiemerkenner over. Of aan de Röntgentechniek anno 2419.
Totale artistieke vernieuwing, met alle twijfels, onzekerheden en zoeken van dien, maar iets waarin ik me helemaal onderdompel, omdat het is wat ik op dit moment wil maken. De galeriehoudster in Berlijn is op basis van de foto’s al zo enthousiast dat ze niet kan wachten de schilderijen live te zien. Ik citeer slechts wat ik per email tot mij geworpen krijg.
Op www.jaapstiemer.exto.nl is een compleet overzicht te zien van alle actuele werken, zowel het meer recente portretwerk als de nieuwe abstract-expressionistische doeken. Maar wie ze in het echt wil zien, moet tussen 1 februari en 30 april toch echt naar Berlijn. Er is zelfs een T-shirt over gemaakt, door La Bootique!
Jaap Stiemer 